Nie każdy wie na czym polega różnica pomiędzy pracą licencjacką a pracą magisterską (nie jest prawdą, że różnią się tylko nazwą). Po zapoznaniu się z tym artykułem będziesz w stanie wskazać najważniejsze podobieństwa i różnice.
Studia dwustopniowe. Praca licencjacka a praca magisterska
W czerwcu 1999 r. w Bolonii odbyło się dwudniowie spotkanie ministrów edukacji z państw Unii Europejskiej, Europejskiej Przestrzeni Wolnego Handlu, Europy Środkowej i Wschodniej uczestniczących w programie SOCRATES, Komisji Europejskiej oraz organizacji międzynarodowych – Rady Europy, UNESCO, OECD, a także przedstawicieli szkół wyższych, stowarzyszeń nauczycieli akademickich i studentów oraz organizacji pracodawców i pracowników. Zakończyło się ono podpisaniem przez przedstawicieli 29 państw (w tym Polski) Wspólnej Deklaracji Europejskich Ministrów Edukacji zebranych w Bolonii w dniu 19 czerwca 1999 roku (por. Kostrzewa-Zorbas 2003: 22).
Jednym z działań związanych z wprowadzaniem założeń Deklaracji Bolońskiej w Polsce jest „(…) dalszy rozwój popularnych w krajach Unii Europejskiej studiów dwustopniowych, tj. studiów zawodowych kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego licencjata i studiów magisterskich uzupełniających stanowiących kontynuację studiów zawodowych” (Szkolnictwo wyższe w Polsce…: www.nauka.gov.pl).
Jak dalej informuje Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego na 102 istniejące kierunki studiów w Polsce, 96 może być prowadzone jako studia zawodowe (licencjackie) i uzupełniające magisterskie. Oznacza to, że 94% kierunków studiów wyższych w Polsce jest prowadzonych w trybie dwustopniowym. Zaledwie 6 kierunków może być realizowanych wyłącznie na poziomie magisterskim.
Studia na przytłaczającej większości kierunków stały się zatem dwustopniowe. Pierwszy stopień wymaga napisania pracy licencjackiej/inżynierskiej, drugi stopień – pracy magisterskiej. Art. 159 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym z dnia 27 lipca 2005 r. stwierdza: „studia w uczelni są prowadzone jako studia pierwszego, drugiego stopnia lub jako jednolite studia magisterskie”.
Różnice pomiędzy pracą licencjacką a pracą magisterską sprowadzają się do jej zawartości, nie zaś do konstrukcji: „w praktyce nie ma bowiem wielkich różnic w konstrukcji naukowych prac licencjackich, inżynierskich i magisterskich. Różnica tkwi w zawartości, która musi być bardziej zobowiązująca przy przechodzeniu z pierwszego do drugiego stopnia studiów. Nie jest oczywiście zabronione, aby już w pracy dyplomowej wieńczącej pierwszy stopień były rewelacyjne rzeczy” (Gambarelli, Łucki 2011: 9).
Według prof. Polańskiej (por. 2012: 17) pozytywna ocena pracy dyplomowej (na razie bez rozróżnienia na licencjacką i magisterską) wymaga spełnienia trzech warunków. Praca ta ma:
- mieć charakter naukowy, czyli uporządkowanej, bogatej i aktualnej wiedzy na dany temat;
- być opracowana samodzielnie i twórczo, a także zawierać własne oceny dotyczące analizowanego tematu;
- dotyczyć konkretnego tematu z praktyki lub teorii.
Podobieństwa pomiędzy pracą pisaną na pierwszym a drugim stopniu sprowadzałyby się do spełnienia dwóch wymogów z wyżej wymienionych: (1) naukowego charakteru i (2) samodzielnego, twórczego napisania. Natomiast różnica polega na doborze tematu i zastosowanych metod opracowania informacji (por. tamże: 21):
- prace licencjackie pisze się na tematy, które nie wymagają przestudiowania bogatej literatury fachowej;
- prace magisterskie zobowiązują do podjęcia tematów, które wymagają poznania i zrozumienia oraz wykorzystania literatury teoretycznej i naukowych metod do analizowania i oceny zebranych informacji.
Podobne stanowisko prezentują również dr B. Brycz i prof. T. Dudycz, autorzy poradnika „Przewodnik dla piszących prace magisterskie w zakresie zarządzania”. Według nich zasady pisania pracy licencjackiej są podobne do zasad pisania pracy magisterskiej. Różnica sprowadza się do zawartości merytorycznej i objętościowej. W przypadku pracy licencjackiej nacisk jest położony na profesjonalizm i rzetelność, a w pracy magisterskiej dodatkowo na rozwiązywanie problemów w oparciu o metodę naukową. Ponadto objętość pracy licencjackiej jest mniejsza niż pracy magisterskiej (por. Brycz, Dudycz 2011: 94).
Różnice pomiędzy pracą magisterską, a pracą licencjacką dotyczą przede wszystkim celu, w którym się je przygotowuje. Niesie to za sobą ściśle określone konsekwencje. Gdyby spróbować podsumować te różnice należałoby stwierdzić, że dotyczą one przede wszystkim:
- tematu – prace licencjackie mogą być mniej ambitne od magisterskich, a znajomość wybranego problemu mniejsza w przypadku licencjata niż magistranta;
- opanowania literatury – magistrant musi udowodnić swoją sprawność w korzystaniu ze źródeł pisemnych w wyższym stopniu niż licencjat;
- metodologii badań – autor pracy magisterskiej powinien wykazać się znajomością metod badawczych właściwych dla danej dyscypliny, natomiast w przypadku pracy licencjackiej nie zawsze jest to wymagane.
Wskazane wyżej różnice mają z kolei wpływ na objętość, która w pracach magisterskich jest większa niż w pracach licencjackich, a także stopień samodzielności w rozwiązywaniu rozmaitych problemów przez studenta, które mogą się pojawić przy wyborze literatury, doborze metod badawczych itp.
Polecany poradnik - zawiera wzory i przykłady
Zobacz spis treści (PDF)
Pisanie prac: licencjackich, inżynierskich, magisterskich, doktorskich,
na studiach podyplomowych (EBOOK)
